BAĞIRSAK-BEYIN EKSENI: KEŞFEDILMESI GEREKEN BIR ILETIŞIM YOLAĞI

Sıklıkla "ikinci beynimiz" olarak adlandırılan bağırsak, 200 milyon nörona (enterik sinir sistemi) sahiptir, birkaç milyar bağırsak bakterisine ev sahipliği yapar ve beynimize sürekli bilgi gönderir ve bunun tersi de geçerlidir. Ancak bu çift yönlü iletişim bağırsak mikrobiyotamız bozulduğunda ve enflamatuar bir süreç baş ladığı nda bozulabilir. Bağırsakbeyin eksenindeki bir bozulma, nöropsikiyatrik bozuklukların baş langıcında rol oynayabilir ¹ .

Bu makale hakkında

Yayın 26 Haziran 2024

Güncelleme 26 Haziran 2024

Bağırsak-beyin ekseni üzerine yapılan araştırmalar, bağırsak bakterilerinin beyinle iletişim kurmak için kullandığı süreçleri giderek daha fazla ortaya çıkarıyor. Artık beyin ve bağırsak arasındaki alışverişin 4 ana yola dayandığını biliyoruz: sinirsel, hormonal, bağışıklık sistemi ve metabolik. Bu iki "organ", kafatasından karına giden ve kalp atış hızı gibi birçok hayati işlevde rol oynayan vagus siniri aracılığıyla iletişim kurar. Vagus siniri ablasyonu yapılmayan hastalarda tesadüfen nörolojik bozuklukların gelişme olasılığı daha düşüktür.

Bağırsak-beyin ekseni2 : nedir bu?

Bağırsak bakterileri, "nörotransmitter" adı verilen kimyasal moleküller (serotonin, dopamin, GABA ³ ...) üreterek beyinle iletişim kurar. Bu mikrobiyal moleküller, kan-beyin bariyeri adı verilen bir zar tarafından izole edilen ve korunan beyin üzerinde doğrudan etki göstermez. Görünüşe göre bağırsak bakterileri tarafından üretilen nörotransmitterler, gaz-bağırsak duvarını kaplayan hücrelere etki ederek, mesajlarını beyne bağlı olan gastrointestinal sistem nöronları aracılığıyla merkezi sinir sistemine iletmelerini sağlar. Kısa zincirli yağ asitleri (SCFA) biyolojik alt Bazıları yararlı ve koruyucu etkiye sahip olan bu maddeler, diyet lifinin fermantasyon süreci sırasında kolon bakterileri tarafından üretilir ⁴ . Beyin üzerinde di- rektif etki göstererek iki organ arasındaki iletişimde önemli bir rol oynarlar.

Microbiote et fonctions cérébrales : des connexions ?

Diğer olası yollar ise bağışıklık sistemi ve kan akışıdır. SCFA sayesinde bağırsak bakterileri, organlarımızı savunmaktan sorumlu olan bazı beyaz hücreleri uyarabilir. Bu beyaz hücreler daha sonra bağırsak duvarını aşabilen, kan dolaşımına geçebilen ve kan-beyin bariyerini geçebilen kimyasal haberciler (sitokinler) üretir. Daha sonra beyinde, özellikle de stres tepkisinin düzenlenmesinde rol oynayan bölgelerde etki gösterirler. Beyin, salgıları, hareketliliği ve kan akışını modüle ederek bağırsaklara etki eder ve bu nedenle bağırsak geçirgenliğini etkiler ⁵ .

Mikrobiyota ve beyin fonksiyonları arasında bir bağlantı var mı?

Hayvanlar üzerinde yapılan tüm çalışmalar, bağırsak bakterilerinin yaşam boyunca beyin gelişimini etkilediğini göstermektedir: beyinde yeni nöronların oluşturulması, yeni sinirsel bağlantıların geliştirilmesi ⁶ , elektrik iletim hızına katılım Nöronlar tarafından iletilen sinyaller, hafıza, sosyal davranış, stres hormonunun (kortizol) düzenlenmesi... Bakteriler olmasaydı, beynimiz sıkıntılı ve bulaşıcı ajanlara veya toksik moleküllere karşı daha savunmasız olurdu ⁷ .