Uzayda yaşamak, her astronotun bedenini ve bedenindeki mikrobiyotayı zor koşullara maruz bırakır. Öyle ki, bağırsak florasını barındıran bedenin uçuş boyunca ve yeryüzüne dönüşte sağlıklı kalmasını sağlamak için bu florayı desteklemek gerekebilir.
Mars’a gezmeye gitmeden önce şunu bilmelisiniz: Uzay görevleri sadece eğlenceden ibaret değildir. Mikro yerçekimi, kullanılmayan kasları köreltir ve kemikleri erken osteoporoza maruz bırakır, transit yavaşlar, değişen gece-gündüz döngüleriyle uyku düzeni bozulur, izolasyon ruh sağlığını etkiler. Bütün bunlar yetmezmiş gibi, bir de bağırsak mikrobiyotası dengesini kaybeder ve astronotların deri, burun ve dil mikrobiyotası, birbirine benzer hale gelir. Ya her şey bağlantılıysa? Ya mikrobiyotaların maruz kaldığı değişimler diğer dengesizliklere katkıda bulunuyorsa? Uzayda bulunan kadın ve erkeklerin sağlığına odaklanan bir inceleme işte bu soruyu sordu.
Her şey mikrobiyotanın etrafında mı dönüyor?
Mikrobiyotanın iştah ve tokluğu etkileyen küçük moleküller ( (sidenote:
KZYA
Kısa zincirli yağ asitleri
)) ürettiği bilinmektedir. Uzay yaşamıyla sarsılan, lif bakımından daha az zengin bir diyete tabi tutulan bağırsak florası, iştah bastırıcı bileşikler sentezleyerek kozmonotların iştahını azaltabilir. Benzer şekilde, bağırsak mikrobiyotasının değişmesi, mineral ve vitaminlerin daha düşük emilimine neden olabilir ve kas-iskelet sisteminin bozulmasına katkıda bulunabilir. Uzayda zamanla kötüleşen psikomotor işlevler ve nörobilişsel performanslar da bağırsak mikrobiyotasına bağlı olabilir, çünkü mikrobiyota, ruh halini, stres, biliş ve davranışı da etkiler. Astronotların bağışıklık işlevlerindeki düşüş bile kısmen mikrobiyota ile açıklanabilir.
Mikrobiyotanın imdadına yetişmek
Anlaşılan, uzay yolculuğu, astronotların bağırsak mikrobiyotası başta olmak üzere, tüm mikrobiyotalarını önemli ölçüde değiştiriyor. Bu durum, kemik ve kas sağlığını, metabolizmayı, bağışıklık sistemini ve hatta ruh halini etkileyebilir. Mikrobiyotayı prebiyotiklerle besleyerek, hatta probiyotiklerle faydalı bakteriler sağlayarak imdadına mı yetişmeliyiz? Bu önemli soruya cevap vermek için klinik çalışma yapmaya değer.
Old sources
Kaynaklar:
Turroni S, Magnani M, Pukar KC et al. Gut Microbiome and Space Travelers' Health: State of the Art and Possible Pro/Prebiotic Strategies for Long-Term Space Missions. Front Physiol. 2020 Sep 8;11:553929.