Turist ishali

"Turista"ya kurban giden dünya gezginlerine ve seyahat edenlere not: Bağırsak mikrobiyotasını1 bozan bu çoğunlukla zararsız enfeksiyona aslında turist ishali denmektedir. Çok yaygın görülen bu hastalık, ziyaret edilen ülkeye ve seyahat edenin özelliklerine bağlı iki haftalık bir seyahatte turistlerin%10 ile %40'ında oluşmaktadır. Tropik veya tropik altı bölgelere giden turistlerin %60'ına varan bölümünü etkilemektedir.3 Birçok açıdan gastroenteritten farklı olsa da her iki hastalık da diyareye (ishal) yol açar.2

Yayın 21 Eylül 2021
Güncelleme 21 Ağustos 2024
Travelers’ diarrhea

Bu makale hakkında

Yayın 21 Eylül 2021
Güncelleme 21 Ağustos 2024

Turist ishali nedir?

Yaygın inanışın aksine turist ishaline, alışkın olmayan mideler tarafından kötü sindirilen egzotik yiyecekler neden olmaz. Turist ishali çoğunlukla bakterilerin  (Escherichia coli, Salmonella, Shigella, Campylobacter) neden olduğu gerçek bir enfeksiyondur2 Nedeni ayrıca parazitler (Giardia, Cryptosporidium, vb.)veya virüsler (norovirus, rotavirus) de olabilir.2 Diyareye neden olan patojen semptomatik kişilerin sadece %40-60'ında tanımlanmaktadır.4 Ana mikroorganizma kaynağı kontamine olmuş gıdalar (özellikle de çiğ sebzeler, az pişmiş et veya balık, soyulmamış meyve vb.) ve kontamine olmuş sudur. Hijyen kurallarına uyulmadığında başka insanlar ile temas yoluyla da bulaşabilir.5

%40 ila %60 İshalden sorumlu patojen, semptomları olan yolcuların yalnızca %40 ila %60'ında bulunur.

Mikrobiyotanın rolü nedir?

Bağırsak mikrobiyotasının rollerinden biri bağırsakların patojenlerden tarafından istilasını önlemek veya sınırlamaktır.Yaygın olsa da "tourista"nın olumsuz sonuçları yok değildir. Patojenden bağımsız olarak diyare en azından geçici olarak bağırsak mikrobiyotasını bozarak (sidenote: Disbiyozis Genelde çevresel ve bireye özel faktörlerden oluşan bir kombinasyonun yol açtığı mikrobiyotanın bileşimi ve fonksiyonunda bir değişiklik olarak tanımlanır. Disbiyozis homojen bir durum değildir aksine kişilerin sağlık durumlarına göre değişkenlik gösterir. Levy M, Kolodziejczyk AA, Thaiss CA, et al. Dysbiosis and the immune system. Nat Rev Immunol. 2017;17(4):219-232. ) yol açar.1 Bu denge bozukluğunun hastaların %3-17'sinde görülen, enfeksiyon sonrası7iritabl bağırsak sendromunun oluşma riskinde artış dahil uzun vadede sonuçları olabilir.2 Bir araştırma ekibi, Campylobacter enfeksiyonu olan İsveçli turistlerde bağırsak mikrobiyotası çeşitliliğinin, enfekte olmayanlara kıyasla anlamlı şekilde daha düşük olduğunu göstermiştir.8 Bir başka araştırma ekibi seyahat sırasında diyarenin, yola çıkmadan önce ve döndükten sonra bağırsakta belirli bir bakteriden (Prevotella copri) daha yüksek sayıda bulunmasıyla ilişkili olduğunu buldu.Seyahat edenlerin bağırsak mikrobiyotası bileşimi,9 seyahat sırasında diyare oluşma riskini öngörmek için kullanılabilir mi? Bu alanda hala çok az sayıda çalışma olduğu için henüz teyit edilmemiştir.

Turist ishalinin semptomları nelerdir?

Semptomlar ve süresi nedene bağlı olarak değişir 4 (bakteriyel, parazit veya virüs kaynaklı) ancak semptomlar tedavi olmadan ortalama 4-5 gün devam eder.2 Sık sık cıvık veya sulu dışkılamaya ilave olarak (günde en az 3defa)5, aşağıdaki semptomlardan en az biri mevcut olmalıdır: ateş, mide bulantısı, kusma, abdominal kramplar veya acil tuvalete gitme ihtiyacı.2En büyük risk sulu diyare nedeniyle sıvı kaybından kaynaklanan dehidrasyondur. Risk altındaki kişilerin (çocuklar, yaşlılar veya bağışıklık sistemini zayıflatan kronik hastalıkları olanlar 2) hastaneye yatması daha olasıdır.

GİRİN - TURİST İSHALİ TANIMI:10

Hafif:

Planlanan aktivitelere engel olmayan tolere edilebilir ishal

Orta şiddetli

Planlanan aktiviteleri kısıtlayan veya engel olan ishal

Şiddetli

Planlanan aktivitelerin yapılmasını tamamen imkansız kılan engelleyici ishal Dizenteri, yani kan ve/veya mukusun eşlik ettiği diyare/ishal şiddetli bir diyare türü olarak kabul edilir.

İnatçı

Iki haftadan uzun süren ishal

Turist ishali nasıl önlenir ve tedavi edilir

Turist ishalinin önlemesi asıl olarak sık sık el yıkama ve yiyecekler ile önlemler gibi hijyen önlemlerini içerir.5 Seyahat etmeden önce tavsiye için eczacınıza veya doktorunuza başvurun. Rehidrasyon turist ishalini tedavi etmenin temel yöntemidir5: sık olarak ve küçük miktarlarda içilecek temiz su (şişelenmiş su...). Hafifçe tatlandırılmış ve/veya  hafif tuzlu yiyecekler tavsiye edilir (katı gıdalar kontra-endike değildir.).4 Diyare/ishal ilaçları dehidrasyon riskini azaltmaya yardımcı olabilir ve bazı olgularda tavsiye edilebilir.Antibiyotikler de gerekli olabilir. Ancak antibiyotikler bağırsak mikrobiyotasının çeşitliliğinde bir azalmaya yol açarak mikrobiyotanın (sidenote: Patojen Patojen, hastalığa neden olan veya olabilecek bir mikroorganizmadır Pirofski LA, Casadevall A. Q and A: What is a pathogen? A question that begs the point. BMC Biol. 2012 Jan 31;10:6. ) karşı bir bariyer olarak hareket etme kabiliyetini kaybetmesine yol açabilir. Ayrıca antibiyotik kullanımı antibiyotik dirençli bakterilerin seleksiyonuna yol açabilir.11 Bu nedenden dolayı, doktor gözetimi altında sadece şiddetli diyare ve bazı olgularda orta şiddetli diyare10 için tavsiye edilir. Probiyotikler önleyici bir tedbir olarak12,ve turist ishalinin şiddetini ve süresini sınırlamak için faydalı olabilir.13,14

Bu yazı bilimsel olarak onaylanmış kaynaklara dayanmaktadır ancak tıbbi tavsiyenin yerine geçmez. Semptom gösteriyorsanız, lütfen aile doktorunuza danışın.

Kaynaklar

Youmans BP, Ajami NJ, Jiang ZD et al. Characterization of the human gut microbiome during travelers’ diarrhea. Gut Microbes. 2015;6(2):110-9. 

Steffen R, Hill DR, DuPont HL. Traveler's diarrhea: a clinical review. JAMA. 2015 Jan 6;313(1):71-80. 

Eckbo EJ, Yansouni CP, Pernica JM, et al. New Tools to Test Stool: Managing Travelers' Diarrhea in the Era of Molecular Diagnostics. Infect Dis Clin North Am. 2019 Mar;33(1):197-212.

Fedor A, Bojanowski I, Korzeniewski K. Gastrointestinal infections in returned travelers. Int Marit Health. 2019;70(4):244-251. 

World Health Organization. 2017. Diarrhoeal disease. World Health Organization, Geneva, Switzerland. http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs330/en/. Accessed 28 October 2017.

Riddle MS, Connor BA. The Traveling Microbiome. Curr Infect Dis Rep. 2016 Sep;18(9):29.

Beatty JK, Bhargava A, Buret AG. Post-infectious irritable bowel syndrome: mechanistic insights into chronic disturbances following enteric infection. World J Gastroenterol. 2014 Apr 14;20(14):3976-85. 

Kampmann C, Dicksved J, Engstrand L, et al. Composition of human faecal microbiota in resistance to Campylobacter infection. Clin Microbiol Infect. 2016 Jan;22(1):61.e1-61.e8.

Leo S, Lazarevic V, Gaïa N, et al. The intestinal microbiota predisposes to traveler's diarrhea and to the carriage of multidrug-resistant Enterobacteriaceae after traveling to tropical regions. Gut Microbes. 2019;10(5):631-641.

10 Riddle MS, Connor BA, Beeching NJ, et al. Guidelines for the prevention and treatment of travelers' diarrhea: a graded expert panel report. J Travel Med. 2017 Apr 1;24(suppl_1):S57-S74.

11 McDonald LC. Effects of short- and long-course antibiotics on the lower intestinal microbiome as they relate to traveller's diarrhea. J Travel Med. 2017 Apr 1;24(suppl_1):S35-S38.

12 McFarland LV. Systematic review and meta-analysis of Saccharomyces boulardii in adult patients. World J Gastroenterol. 2010 May 14;16(18):2202-22. 

13 Dinleyici EC, Eren M, Ozen M, et al. Effectiveness and safety of Saccharomyces boulardii for acute infectious diarrhea. Expert Opin Biol Ther. 2012 Apr;12(4):395-410.

14 Allen SJ, Martinez EG, Gregorio GV, et al. Probiotics for treating acute infectious diarrhoea. Cochrane Database Syst Rev. 2010 Nov 10;2010(11):CD003048. 

15 Pirofski LA, Casadevall A. Q and A: What is a pathogen? A question that begs the point. BMC Biol. 2012 Jan 31;10:6. 

BMI 21.20