Psöriyazis (sedef hastalığı)

Sedef hastalığı

Psöriyazis (sedef hastalığı) kendini çok hızlı yenileyen epiderminin neden olduğu inflamatuar kökenli bir cilt hastalığıdır. Genetik yatkınlık ile birlikte mikrobiyotada denge bozukluğu dahil çeşitli faktörler, psöriyazisin ortaya çıkmasını daha olası hale getirir.

Bu makale hakkında

Yayın 16 Ekim 2020

Güncelleme 16 Mayıs 2024

Psöriyazis değişen uzunlukta ve yoğunlukta atak ve remisyon dönemleri arasında gidip gelen kronik bir hastalıktır.

Kendini çok hızlı yenileyen epidermi

Vakaların çoğunda psöriyazis kendini daha çok dirsekler, dizler, kafa derisi ve belde olmak üzere beyaz kabukla kaplı kırmızı lekeler olarak gösterir. Ciddi veya bulaşıcı olmamasına rağmen bu cilt rahatsızlığı gene de rahatsızlık vericidir ve yaşam kalitesinde ciddi bir etkisi vardır.

Zayıflamış bir bağırsak mikrobiyotası

Psöriyazisi tanımlayan enflamasyon mekanizması artık bilinmektedir: epidermi normalde 3 haftada bir yenileniyor olmasına rağmen bu hastalıkta 4 ile 6 gün arasında yenilenerek ölü cildin birikmesine ve lokal enflamasyona yol açar. Ancak bunun aksine nedeni bilinmemektedir. Çeşitli genetik ve çevresel risk faktörleri tanımlanmıştır ancak artık bunların nasıl etkileşime girdiklerini anlamamız gerekmektedir. Stres, bazı ilaçlar (beta-blokerler, hipertansiyon ilaçları, interferon alfa vb.) vebazı KBB enfeksiyonlarının atak olasılığını artırdığını biliyoruz. Bağırsak ve cilt mikrobiyotasının rolü de vurgulanmaktadır. Gerçekten de sağlıklı ciltlere kıyasla psöriyatik lezyonlarda cilt mikrobiyotasının bileşiminde bir denge bozukluğu gözlenmiştir ancak hastalık belirli bir patojen ile ilgili değildir. Bağırsak mikrobiyotası açısından, mikrobiyota bağışıklık tepkisini değiştirerek cilt enflamasyonunu kontrol ediyor gibi görünmektedir. Kesin moleküler mekanizma hala büyük oranda bilinmemektedir. Ancak fazla miktarda bulunan pro-inflamatuar bakterilerin enflamasyona yol açtığından şüphelenilmektedir.

Tedavisi yok

Şu an için psöriyazisi tamamen iyileştirecek bir tedavi yoktur.

Tedavi ataklar sırasında kortikosteroid bazlı ürünlerin ve D3 vitamini analoglarının, nemlendirici kremler ile birlikte uygulanmasını temel alır. Yaygın psöriyazis durumunda fototerapi endikedir ancak sınırlı olarak kullanılmalıdır. Şiddetli vakalar dikkatli şekilde izlenmesi gereken başka tedavilerden fayda görmektedir. Lokalize cilt enflamasyonu ve disbiyozis üzerinde probiyotiklerin etkisini değerlendirmek üzere araştırmalar yapılmaktadır.

Kaynaklar

^{Gao Z, Tseng CH, Strober BE, et al. Substantial alterations of the cutaneous bacterial biota in psoriatic lesions. PLoS One, 2008; 3: e2719.}

^{Mańkowska-Wierzbicka D, Karczewski J, Dobrowolska-Zachwieja A, et al. The microbiome and dermatological diseases. Postepy Hig Med Dosw (online), 2015 ; 69, 978-985.}

^{Zákostelská Z, Málková J, Klimešová K, et al. Intestinal Microbiota Promotes Psoriasis-Like Skin Inflammation by Enhancing Th17 Response. PLoS ONE 2016 ; 11(7): e0159539.}

^{Scher JU, Ubeda C, Artacho A, et al. Decreased bacterial diversity characterizes the altered gut microbiota in patients with psoriatic arthritis, resembling dysbiosis in inflammatory bowel disease. Arthritis Rheumatol. 2015;67(1):128-139.}

Etiketler