Zespół wstrząsu toksycznego: jak można mu zapobiegać poprzez mikrobiotę pochwy?
Zespół wstrząsu toksycznego, którego obawiają się kobiety używające tamponów lub kubeczków menstruacyjnych, może być śmiertelny. Aby mu zapobiec, zaleca się wykonanie kilku prostych działań. Niewidzialni sprzymierzeńcy we florze pochwy mogą być w tym bardzo pomocni…
Dostęp do pracowników służby zdrowia
Znajdź tutaj swoją dedykowaną przestrzeń
O tym artykule
Praktyczne, dyskretne tampony i kubeczki menstruacyjne są powszechnie stosowane przez kobiety podczas miesiączki. Istnieje jednak druga strona medalu, szczególnie gdy wyroby te nie są regularnie wymieniane: zastój krwi i tworzenie środowiska sprzyjającego namnażaniu się bakterii. A jeśli bakteria ta nazywa się S. aureus, istnieje ryzyko zespołu wstrząsu toksycznego.
Bakteria S. aureus – często spotykana na skórze, natomiast rzadziej w pochwie – wydziela szczególnie zjadliwą toksynę, która może atakować nasze najważniejsze narządy, takie jak wątroba, nerki czy płuca. Wszystko zaczyna się od wysokiej gorączki i/lub wysypki skórnej, którym czasami towarzyszy spadek ciśnienia krwi. Jeśli toksyna dotrze do narządów i spowoduje ich niewydolność, może nastąpić śpiączka i śmierć. 1
1 do 3 kobiet na 100 000 używających wyrobów dopochwowych (tamponów, kubeczków) jest narażonych na ryzyko wystąpienia zespołu wstrząsu toksycznego.
Dwu- lub trzykrotne zwiększenie ryzyka Ryzyko wystąpienia zespołu wstrząsu toksycznego wzrasta 2-krotnie, gdy tampon jest noszony dłużej niż 6 godzin, i 3-krotnie, gdy jest on noszony przez całą noc.
Proste działania pozwalające uniknąć zespołu wstrząsu toksycznego
Na szczęście zespół wstrząsu toksycznego występuje rzadko. Obecnie w Stanach Zjednoczonych od 1 do 3 kobiet na 100 000 używających wyrobów dopochwowych (tamponów, kubeczków) może zachorować na tę chorobę. To znacznie mniej niż w latach 80-tych, kiedy wprowadzenie na rynek wysoce chłonnych tamponów z włókna karboksymetylocelulozowego doprowadziło do epidemii przypadków (10 na 100 000 kobiet). Ich wycofanie na rzecz tamponów celulozowych czy bawełnianych pomogło zmniejszyć liczbę zachorowań. 2
Ryzyko można dodatkowo zredukować, stosując proste działania, które ułatwiają usuwanie potencjalnych bakterii S. aureus z pochwy 3 :
• Postępuj zgodnie z instrukcjami na opakowaniu produktu.
• Umyj ręce przed użyciem tamponu/kubeczka, jak również po użyciu.
• Używaj tamponów lub kubeczków wyłącznie podczas miesiączki.
• W ciągu dnia zmieniaj tampon lub opróżniaj (i dokładnie myj!) kubeczek co 4–6 godzin, jeśli zdecydowałaś się na tego typu wyrób.
• W nocy używaj raczej podpasek lub majtek menstruacyjnych. To nie tyle tampon lub kubeczek jest odpowiedzialny za wstrząs toksyczny, a raczej jego niewłaściwe użycie.
• W przypadku wystąpienia bólu, gorączki lub innych nietypowych objawów należy skontaktować się z lekarzem.
Rola mikrobioty pochwy
Najnowsze badanie sugeruje, że mikrobiota pochwy może również odgrywać rolę w zapobieganiu chorobie. 1 Nie wszystkie kobiety mają taką samą mikrobiotę pochwy i istnieje 5 jej głównych typów :
- 3 uważane za zdrowe, zdominowane odpowiednio przez Lactobacillus crispatus, L. gasseri i L. jensenii, respectively;
- jeden uważany za stan przejściowy, zdominowany przez L. iners ;
- jeden uznany za niezrównoważony, składający się z szerokiej gamy bakterii, w tym Gardnerella vaginalis, i związany z bakteryjnym zapaleniem pochwy.
Niedawne badania wykazały, że dwa ostatnie typy mogą sprzyjać zespołowi wstrząsu toksycznego. Z kolei mikrobiota zdominowana przez L. crispatus, L. gasseri i L. jensenii jest uważana za ochronną, ponieważ zakwasza środowisko pochwy (czego S. aureus nie lubi). Prawdopodobnie w grę wchodzą również inne złożone mechanizmy. Bakteria L. jensenii ma szczególnie ochronne działanie. W badaniu uznano ją nawet za potencjalny probiotyk dla kobiet, które przeżyły już zespół wstrząsu toksycznego i chcą zapobiec jego nawrotowi.
