Zapalne choroby jelit (IBD) a mikroplastik: wybuchowy koktajl?

PNZJ

Mikrobiota jelit Nieswoiste zapalenia jelit (NZJ) Dieta i Jej Wpływ na Mikrobiotę Jelita

Czy wiesz, co wspólnego mają plastikowa butelka, opakowanie po fast foodzie i sweter z poliamidu? Wszystkie zawierają mikroplastik, który trafia do naszych jelit. Istnieją jednak różnice w zależności od tego, czy cierpimy na zapalne choroby jelit (IBD), czy też nie. Smacznego…

O tym artykule

Opublikowano 06 Kwiecień 2022

Zaktualizowano 14 Maj 2024

Ryby, rafa koralowa, skorupiaki ibakterie morskie to niejedyne uboczne ofiary mikroplastiku pochodzącego z rozkładu worków foliowych. Obecnie mikroplastik jest wszędzie: w powietrzu, którym oddychamy, w wodzie, którą pijemy, w jedzeniu, które spożywamy. Jak wykazał zespół badawczy, który znalazł go w 100% kału pacjentów z IBD, a także u osób zdrowych – każdy jest na niego narażony.

5 g plastiku na tydzień Człowiek ma spożywać tygodniowo 5 g plastiku, co stanowi odpowiednik karty kredytowej.

IBD: stolec pełen mikroplastiku

Od homo erectus… do homo plasticus! Chociaż wszyscy nieświadomie spożywamy mikroplastik, wydaje się, że nie wszyscy jesteśmy w tej samej sytuacji. W zależności od stanu zdrowia jelit nasze stolce zawierają cząstki plastiku różniące się liczbą, rozmiarem i rodzajem. To badanie wykazuje, że u osób cierpiących na choroby zapalne jelit (IBD), takie jak choroba Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejące zapalenie jelita grubego, mikroplastik:

występuje w większej ilości (około 42 kawałki/gram suchego kału w porównaniu do 28 u osób zdrowych),
jest na ogół mniejszy (<50 μm),
ma różne pochodzenie, przy czym PET (tworzywo sztuczne typowe dla butelek na wodę), poliamid (szczególnie z tkanin syntetycznych) i PVC (rury, podłogi z tworzyw sztucznych) są częściej obecne.

Crohn's disease

Choroba Leśniowskiego-Crohna to choroba zapalna jelit (IBD), której przyczyna jest wciąż nieznana. Ten przewlekły stan zapalny może obejmować wszystkie części przewodu pokarmowego. Charakteryzuje się uszkodzeniem ściany jelita, w której występują na przemian często głębokie zmiany i zdrowe obszary. W chorobie stany zaostrzenia przeplatają się z fazami remisji. Wydaje się, że ma na to wpływ mikrobiota jelitowa: u pacjentów obserwuje się zmiany w różnorodności i składzie flory bakteryjnej.

Źródła (sidenote: What is Crohn’s disease? Crohn’s & colitis foundation Torres J, Mehandru S, Colombel JF et al. Crohn’s disease. Lancet. 2017 Apr 29;389(10080):1741-1755. )

Kolejne stwierdzenie zespołu: im więcej mikroplastiku znajduje się w stolcu pacjentów z IBD, tym cięższy przebieg choroby. Nie musi to jednak oznaczać, że mikroplastik jest odpowiedzialny za IBD. Możliwe są inne wyjaśnienia. Choroba może na przykład prowadzić do zatrzymywania większej ilości mikroplastiku w jelitach, co powoduje, że w stolcu również jest go więcej. Naukowcy wciąż próbują ustalić, jaka jest zależność pomiędzy mikroplastikiem a IBD.

Ulcerative colitis

Wrzodziejące zapalenie jelita grubego to choroba zapalna jelit (IBD) charakteryzująca się owrzodzeniem powierzchni błony śluzowej jelita grubego. Jej przyczyna jest nieznana. Wydaje się, że mikrobiota jelitowa ma wpływ na proces chorobowy.

Źródła (sidenote: Ulcerative colitis_Canadian Society of Intestinal Research Hu Y, Ye Z, Wu M, et al. The Communication Between Intestinal Microbiota and Ulcerative Colitis: An Exploration of Pathogenesis, Animal Models, and Potential Therapeutic Strategies. Front Med (Lausanne). 2021 Dec 13;8:766126. )

Odżywianie jako przyczyna

Zespół badaczy wskazuje trzy źródła pochodzenia tych maleńkich fragmentów plastiku:

spożywanie wody butelkowanej, co wiąże się z podwojeniem ilości plastiku w stolcu. Stwierdzenie to nie jest niczym zaskakującym, biorąc pod uwagę fakt, że woda butelkowana zawiera 22 razy więcej mikroplastiku (zwłaszcza PET) niż woda z kranu;
spożywanie żywności typu fast food, co wiąże się z opakowaniami z tworzyw sztucznych;
narażenie na pyły zarówno w pracy, jak i w życiu codziennym.

To jeszcze jeden powód, by wybierać domowe jedzenie i obojętne pojemniki (np. szklane słoiki). To nie tylko korzystne dla planety, ale też dla naszego ciała.