Mikrobiota jelitowa sekretem długowieczności stulatków?
Jak długo żyć w dobrym zdrowiu? Składają się na to geny, środowisko i tryb życia. Co jeszcze? Naukowcy usiłują zanalizować złożone relacje między tymi czynnikami, żeby zrozumieć starzenie się i, być może, spowolnić je. W tej kwestii cenne odpowiedzi przynoszą badania mikrobioty jelitowej stuletnich mieszkańców naszej planety. Na przykład na Sardynii.
- Dowiedz się wszystkiego o mikrobiocie
- Mikrobiota i powiązane z nią zaburzenia
- Zadbaj o swoją mikrobiotę
- Publikacje
- O Instytucie
Dostęp do pracowników służby zdrowia
Znajdź tutaj swoją dedykowaną przestrzeńen_sources_title
en_sources_text_start en_sources_text_end
O tym artykule
W naszym organizmie przez całe nasze życie zachodzą zmiany. Obejmują one również mikrobiotę jelitową, i to w takim stopniu, że składające się na nią gatunki pozwalają określić nasz wiek. Wiadomo, że mikrobiota jelitowa z wiekiem się zmienia – traci różnorodność i równowagę (zjawisko to nazywa się „dysbiozą”), co może grać rolę w procesie starzenia się. I odwrotnie – utrzymywanie równowagi mikrobioty może chronić dobre funkcjonowanie przemiany materii i układu odpornościowego, a także przyczyniać się do walki ze stanami zapalnymi i pogarszaniem stanu zdrowia kognitywnego oraz zdrowia kości.
„Niebieska strefa” – raj długowieczności
Skoro mikrobiota jelitowa ma udział w starzeniu się, to może z mikrobioty osób żyjących długo w dobrym zdrowiu dałoby się dużo dowiedzieć na ten temat? Aby odpowiedzieć na to pytanie, włoscy naukowcy1 wybrali się na południe Sardynii. Region ten jest idealnym miejscem do badań nad stulatkami. Podobnie jak w innych „niebieskich strefach” na świecie, można tam spotkać mężczyzn żyjących dłużej, niż wynosi średnia (natomiast kobiety mają większą prognozowaną długość życia) w dobrej kondycji fizycznej2. Celem badania było ustalenie charakterystycznych cech mikrobioty jelitowej związanych z nadzwyczajną długowiecznością, a także ocena stopnia dziedziczności mikrobioty i wpływu czynników środowiskowych, takich jak dieta.
Stulatkowie, którzy widzą życie na niebiesko
„Niebieskie strefy” na świecie to4:
- wsie w górach Sardynii,
- grecka wyspa Ikaria,
- półwysep Nicoya w Kostaryce,
- japońska wyspa Okinawa,
- Loma Linda w Kalifornii, gdzie mieszka wspólnota adwentystów.
Mikrobiota jelitowa stulatków w kwiecie wieku
Badacze zanalizowali mikrobiotę jelitową grupy 46 dziarskich stulatków oraz dziewięćdziesięciolatków i porównali ją z grupą kontrolną 46 młodszych (40–60 lat) zdrowych osób. Porównali też mikrobiotę jelitową 7 stulatków z mikrobiotą ich dzieci.
Stwierdzili, że mikrobiotę jelitową stulatków cechuje obecność dużej ilości bakterii z rodziny Verrucomicrobia, zwłaszcza gatunku Akkermansia muciniphila. Bakteria ta jest znana między innymi z udziału w utrzymywaniu nienaruszalności bariery jelitowej, odporności i zdrowia metabolicznego. Mikrobiota jelitowa młodszych była zdominowana przez rodzinę Bacteroidetes, a zwłaszcza rodzaj Bacteroides, natomiast u dziewięćdziesięciolatków dominowały Actinobacteria, przede wszystkim bifidobakterie. Ponadto mikrobiota jelitowa stulatków była bardziej podobna do mikrobioty młodszych badanych niż mikrobiota dziewięćdziesięciolatków.
Zdaniem badaczy mikrobiota jelitowa stulatków zawiera harmonijnie zrównoważoną społeczność mikroorganizmów. Obejmuje ona gatunki kojarzone ze zdrowiem jelit, walczące z patogenami i ze stanami zapalnymi z korzyścią dla całego organizmu. Co więcej, jej bogactwo i złożoność umożliwiają jej adaptację do zakłóceń środowiskowych.
Geny i tryb życia współdziałają ze sobą
Badanie wykazało też, że mikrobiota jelitowa stulatków i mikrobiota ich dzieci są stosunkowo podobne do siebie. Dzieci mogą więc dziedziczyć charakterystykę mikrobioty, ale także predysponujące do długowieczności nawyki, zwłaszcza dietetyczne. Odkryta została też korelacja między gatunkami mikrobioty jelitowej związanymi z długowiecznością a przestrzeganiem diety śródziemnomorskiej. Mamy więc kolejny dowód korzystnego wpływu tego bogatego w błonnik i przeciwutleniacze stylu odżywiania!
Jak dobrze się zestarzeć: recepta z trzema składnikami
To, jak się starzejemy, zależy od dziedzictwa otrzymanego od rodziców w genach, ale także od naszego środowiska i naszego trybu życia na co dzień – diety, używania tytoniu, aktywności fizycznej, warunków pracy... Zdrowa dieta gra na przykład ważną rolę w utrzymaniu równowagi mikrobioty jelitowej i zdrowia. U osób starszych dieta śródziemnomorska zmniejsza ryzyko braku odporności i sprzyja lepszemu zdrowiu.