Tę naukową prawdę znajdziemy w każdym podręczniku biologii. Dziecko w brzuchu matki nie ma mikrobioty jelitowej – jego układ pokarmowy jest jeszcze sterylny. Mikrobiota zaczyna powstawać w chwili urodzenia dzięki kontaktowi z wszystkimi mikroorganizmami matki i jej otoczenia podczas porodu. Stopniowo staje się ona coraz bogatsza w „dobre” bakterie, aż wreszcie w wieku 2 lub 3 lat staje się podobna do mikrobioty dorosłych – uważali dotychczas naukowcy. Kilka zespołów badawczych wykazało niedawno, że rozwój ten może trwać dłużej. Nowe badanie przeprowadzone w Szwecji na ponad 470 dzieciach od urodzenia do wieku 5 lat potwierdza tę tezę.
Mikrobiota jelit „dorasta” w wieku 5 lat? Niezupełnie!
Naukowcy zanalizowali mikroorganizmy obecne w stolcu dzieci na różnych etapach życia (w chwili urodzenia, w wieku 4 miesięcy, 12 miesięcy, 3 miesięcy i 5 lat) i porównali je z mikroorganizmami obecnymi u ich matek i innych dorosłych. Najpierw zbadali zróżnicowanie tych próbek. Pierwsze odkrycie: bardzo niewiele dzieci (3,5%) w wieku 5 lat maiło mikrobiotę jelitową dojrzałą w takim stopniu jak u dorosłych.
Następnie zaobserwowali, jak mikroorganizmy te kolonizują jelita dzieci. Najczęściej od urodzenia do ukończenia 4 miesięcy mikrobiota jelit zawiera głównie bakterie mlekowe i bifidobakterie. W wieku od 4 miesięcy do 1 roku wraz z różnicowaniem diety następuje przewrót: wprowadza się dużo nowych mikroorganizmów. Jedne się mnożą, liczebność innych spada. W wieku od 1 roku do 3 lat następuje stabilizacja organizacji tej małej społeczności i upodobnienie jej do „dorosłej” mikrobioty jelit. Jednak niektóre mikroorganizmy, o których wiadomo, że są bardzo ważne dla dobrego stanu zdrowia, pojawiają się dopiero po upływie pierwszego roku życia, a ich rozwój trwa jeszcze po ukończeniu 3 lat. A nawet w wieku 5 lat nie osiągają jeszcze poziomu właściwego dla dorosłych.
Rozwój, o który trzeba dbać w interesie zdrowia
Autorzy badania podkreślają, że mikrobiota jelit jest bez wątpienia wrażliwa na zakłócenia występujące w okresie jej powstawania. Dziś już wiadomo, że zaburzenia równowagi mikrobioty jelit (dysbioza) u najmłodszych spowodowane na przykład przez antybiotyki mogą później odbijać się na zdrowiu w postaci zaburzeń trawienia, nadwagi, alergii2,3,4 itp. Wiadomo również, że zdrowa dieta w okresie różnicowania przyczynia się do powstania zdrowej mikrobioty jelitowej5. O harmonijny rozwój mikrobioty jelit trzeba zatem bez wątpienia dbać również po ukończeniu przez dziecko 5 lat, aby wyposażyć je we wszystko, czego będzie potrzebowało, żeby w przyszłości cieszyć się dobrym zdrowiem.
