Czy można przewidzieć rozwój raka prostaty na podstawie mikrobioty jelitowej?

Koncepcja: zbadanie związku pomiędzy rakiem prostaty a mikrobiotą jelitową u grupy Japończyków. Metodologia: porównano profile mikrobioty jelitowej mężczyzn chorujących oraz niechorujących na raka prostaty o wysokim stopniu zaawansowania. Cel: określenie, czy skład mikrobioty jelitowej może być stosowany jako nowy, nieinwazyjny marker raka prostaty o wysokim stopniu złośliwości.

W poszukiwaniu nowego markera…

Podstawowym badaniem w diagnostyce raka prostaty jest badanie palcem przez odbytnicę (badanie per rectum), ale istnieje również szereg innych badań, które pomagają ocenić stopień zaawansowania raka i ryzyko progresji oraz określić możliwości leczenia. (sidenote: Mohler JL, Antonarakis ES, Armstrong AJ, et al. Prostate Cancer, Version 2.2019, NCCN Clinical Practice Guidelines in Oncology. J Natl Compr Canc Netw. 2019;17(5):479-505. ) Niezbędnym badaniem przeprowadzanym w celu wykrycia i monitorowania raka prostaty jest badanie stężenia PSA (antygenu swoistego dla gruczołu krokowego), które jednak nie umożliwia dokładnego określenia stopnia zaawansowania nowotworu. Stopień zaawansowania określany jest w skali od 1 do 5 na podstawie badania próbek tkanek pobranych z gruczołu krokowego. W przypadku stopnia 1 rokowania są na ogół dobre i leczenie nie jest zalecane, aby nie narażać pacjenta na negatywne skutki nadmiernego leczenia.  Z kolei pacjenci z rakiem prostaty w stopniu 2 i wyższych wymagają szybkiego i odpowiednio dobranego leczenia. W celu uniknięcia inwazyjnej biopsji konieczne jest opracowanie nowej metody określania stopnia zaawansowania raka prostaty jako uzupełnienia do badań serologicznych oceniających poziom PSA. 

…w mikrobiocie jelitowej

We wcześniejszym badaniu, przeprowadzonym na myszach, naukowcy wykazali, że otyłość, dieta wysokotłuszczowa, a także pewne cząsteczki wytwarzane przez mikrobiotę jelitową sprzyjają proliferacji komórek raka prostaty.  Wyniki te wydają się wskazywać, że mikrobiota jelitowa mogłaby służyć jako biomarker w celu określania progresji nowotworu. Analizując skład mikrobioty jelitowej pacjentów, u których wykonano biopsję gruczołu krokowego, autorzy badania zaobserwowali, że u pacjentów z rakiem prostaty o wysokim stopniu zaawansowania trzy grupy bakterii były szczególnie liczne. Aby zwiększyć dokładność tej metody diagnostycznej, badacze zastosowali model matematyczny i zidentyfikowali 18 dodatkowych typów bakterii, tworząc wskaźnik mikrobiomu kałowego raka prostaty zwany FMPI (ang. Fecal Microbiome Prostate Index). Wskaźnik FMPI pozwala zidentyfikować pacjentów z rakiem prostaty o wysokim stopniu zaawansowania z większą dokładnością niż tradycyjne oznaczenie PSA. 
Choć jednak wyniki są obiecujące, badanie ma charakter fragmentaryczny, a jego zakres pozostaje ograniczony – w badaniu uwzględniono wyłącznie mężczyzn narodowości japońskiej zamieszkujących tereny miejskie. Teraz należałoby je powtórzyć, włączając innych pacjentów o różnych profilach i w ten sposób potwierdzić dające nadzieję wyniki.
 

^Źródła:

^{Matsushita M, Fujita K, Motooka D, et al. The gut microbiota associated with high-Gleason prostate cancer. Cancer Sci. 2021.}