Czy zbliżamy się do ustalenia „mikrobiotycznego” markera endometriozy?
U kobiet cierpiących na endometriozę mikrobiota jamy ustnej, jelit i pochwy wykazuje pewne specyficzne cechy. Takie profile mikrobioty mogą w przyszłości służyć za biomarkery pozwalające zdiagnozować chorobę i stopień jej intensywności.
Sekcja dla ogółu społeczeństwa
Znajdź tutaj swoją dedykowaną przestrzeń
O tym artykule
Endometrioza dotyka około 10% kobiet w wieku rozrodczym, powodując objawy takie jak bolesne miesiączki, ból przy oddawaniu moczu, bóle miednicy i spadek płodności, a nawet bezpłodność.
Jedna z metod diagnostycznych, laparoskopia (inwazyjna), opóźnia leczenie. Dlatego żywiono nadzieje, że kiedyś zostanie odkryty nieinwazyjny marker choroby.
Być może właśnie się udało. Tak wynika z wyników prac australijskich naukowców badających trzy rodzaje mikrobioty (jamy ustnej, jelit i pochwy), aby odkryć charakterystyczny dla endometriozy profil mikrobioty.
Większa różnorodność mikrobioty jamy ustnej i jelit
Badaniem 1 objęto łącznie 64 kobiety :
- 24 z objawami ginekologicznymi, ale bez endometriozy potwierdzonej laparoskopowo (N-ENDO)
- 21 z endometriozą potwierdzoną laparoskopią (ENDO)
- i 19 kobiet bez objawów ginekologicznych lub niepłodności stanowiących grupę kontrolną (HC)
Analizy (sidenote: Zróżnicowanie alfa Liczba gatunków koegzystujących w danym środowisku ) wykazały pierwsze różnice: zdrowe kobiety z grupy HC wykazywały większą różnorodność mikrobioty jamy ustnej i jelit (ale nie pochwy) niż grupy N-ENDO i ENDO.
10 % Endometrioza dotyka prawie 10% kobiet i dziewcząt w wieku rozrodczym na świecie, czyli 190 mln osób. ²
Bakterie wskazujące na chorobę…
Przede wszystkim jednak mikrobiota pochwy kobiet cierpiących na zdiagnozowaną endometriozę (ENDO) okazała się bogatsza w Escherichia, Enterococcus i Tepidimonas.
Ich stolec zawierał więcej rodzaju Lactobacillus, ale także Phascolarctobacterium – bakterii znanej z występowania w większej ilości w płynie otrzewnowym tych pacjentek, co pozwala postawić hipotezę możliwego przemieszczania się bakterii z jelit do otrzewnej.
Ponadto w jamie ustnej było więcej Fusobacterium. Czy ten oportunistyczny patogen uczestniczący w rozwoju paradontozy może tłumaczyć częstsze występowanie tego zapalenia dziąseł u kobiet cierpiących na endometriozę?
…i jej nasilenie
Wydaje się też, że mikrobiota wskazuje na nasilenie endometriozy:
- rodzaj Actinomyces jest obecny w stolcu w większej ilości w przypadku niewielkiej/umiarkowanej endometriozy (stadia 1 i 2), a Paraprevotellaceae – w przypadku endometriozy średniej/ciężkiej (stadia 3 i 4);
- mikrobiota jamy ustnej jest bogatsza w Cardiobacterium w przypadku niewielkiej/umiarkowanej endometriozy, a w Fusobacterium w przypadku endometriozy średniej/ciężkiej;
- tmikrobiota pochwy zawiera więcej rodzajów Blautia, Dorea, Collinsella i Eubacterium w przypadku endometriozy średniej/ciężkiej.
Oczywiście, jak często bywa, konieczne są dodatkowe badania na większych kohortach, aby potwierdzić te wyniki.
Niemniej dają one nadzieję na opracowanie w przyszłości nieinwazyjnych metod diagnostyki endometriozy i jej nasilenia. A może nawet leczenia?
1. Hicks C, Leonardi M, Chua XY, Mari-Breedt L, Espada M, El-Omar EM, Condous G, El-Assaad F. Oral, Vaginal, and Stool Microbial Signatures in Patients With Endometriosis as Potential Diagnostic Non-Invasive Biomarkers: A Prospective Cohort Study. BJOG. 2025 Feb;132(3):326-336. doi: 10.1111/1471-0528.17979.
2. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/endometriosis
