Menopauza: nierównowaga mikrobioty pochwy może przyczyniać się do stanów zapalnych
Badanie przeprowadzone wśród kobiet przechodzących menopauzę wykazało, że kiedyś możliwe może być ograniczenie stanów zapalnych błony śluzowej pochwy poprzez modulację mikrobioty pochwy. Stawką byłaby możliwość zmniejszenia ryzyka infekcji i raka szyjki macicy.
Dostęp do pracowników służby zdrowia
Znajdź tutaj swoją dedykowaną przestrzeń
O tym artykule
W trakcie menopauzy mikrobiota pochwy może mieć kluczowe znaczenie dla stanu zdrowia kobiecych narządów płciowych.
W normalnych warunkach bakterie ytwarzające kwas mlekowy, zwane Lactobacillus, występujące w dużych ilościach w mikrobiocie pochwy, zakwaszają jej środowisko i przyczyniają się w ten sposób do równowagi mikrobioty.
45–55 lat w tym wieku u większości kobiet zaczynają się zmiany związane z menopauzą ¹
U 87% kobiet występuje co najmniej 1 objaw oprócz zaniku menstruacji ²
20-25% cierpi z powodu poważnych zaburzeń wpływających niekorzystnie na jakość ich życia ²
Jak menopauza zmienia mikrobiotę pochwy
W czasie premenopauzy (okresu poprzedzającego ostateczny zanik menstruacji – patrz ramka) spadek poziomu estrogenu pociąga za sobą zmniejszenie zawartości glikogenu – ulubionego pożywienia bakterii Lactobacillus – w komórkach błony śluzowej.
Znacznie słabiej odżywione bakterie stają się mniej liczne i tracą dominację w mikrobiocie, co może powodować zaburzenia równowagi mikrobioty pochwy ( (sidenote: Dysbioza Dysbioza nie jest zjawiskiem jednorodnym; przybiera różne formy zależne od stanu zdrowia danej osoby. Zazwyczaj definiuje się ją jako zaburzenie składu i funkcjonowania mikrobioty spowodowane przez zestaw czynników środowiskowych i osobniczych zakłócających ekosystem mikroorganizmów. Levy M, Kolodziejczyk AA, Thaiss CA, et al. Dysbiosis and the immune system. Nat Rev Immunol. 2017;17(4):219-232. ) ). Spadek ilości hormonów płciowych ma również związek z niekorzystnym wzrostem różnorodności tych mikroorganizmów.
55% kobiet jest świadomych, że od dzieciństwa do menopauzy mikrobiota pochwy kobiety nie pozostaje taka sama.
Problem polega na tym, że – jak wykazało kilka badań – utrata dominacji Lactobacillus i większa różnorodność bakterii mają związek z zapaleniem błony śluzowej pochwy. Stan zapalny oznacza zaś większe ryzyko infekcji, zwłaszcza przenoszonych drogą płciową, a także przedrakowych nadżerek szyjki macicy.
O ile związek między zmianami mikrobioty pochwy a stanem zapalnym u kobiet w okresie poprzedzającym menopauzę został wykazany, o tyle nie przeprowadzono dotychczas żadnych badań w celu ustalenia, czy istnieje on również w okresie pomenopauzalnym (ramka).
Czy modulacja mikrobioty pozwoli chronić zdrowie?
Aby udokumentować to zagadnienie, zespół amerykańskich badaczy wykorzystał dane 119 kobiet w okresie po menopauzie (średnia wieku wynosiła 61 lat) uczestniczących w badaniu klinicznym porównującym wpływ estrogenów na mikrobiotę pochwy w porównaniu z kremem nawilżającym.
Zanalizowali oni populacje bakterii oraz markery stanu zapalnego (cytokiny) obecne w pobranej od ochotniczek wydzielinie pochwy, aby ustalić, czy te dwa parametry są ze sobą powiązane. 3
Okazało się, że u kobiet, których mikrobiota pochwy jest najbardziej zróżnicowana lub najuboższa w Lactobacillus, występują najwyższe stężenia cytokin. Te dwie cechy mikrobioty pochwy mają więc związek ze stanem zapalnym, podobnie jak u kobiet przed menopauzą.
Mikrobiota pochwy
Interesujące w tych wynikach jest to, że sugerują one, że być może kiedyś będzie można ograniczyć stany zapalne błony śluzowej pochwy – a zatem działać profilaktycznie i chronić w ten sposób zdrowie kobiet – poprzez modulację mikrobioty pochwy.
