Rak trzustki: wczesna nieinwazyjna diagnostyka dzięki mikrobiocie fekalnej?
Rak trzustki – choroba o wyjątkowo wysokiej śmiertelności (spowodowanej późną diagnostyką i ograniczonymi możliwościami leczenia) mimo niskiej częstotliwości występowania – to jeden z najtrudniejszych do zdiagnozowania nowotworów. A może mikrobiota pozwoli to zmienić?
Sekcja dla ogółu społeczeństwa
Znajdź tutaj swoją dedykowaną przestrzeńen_sources_title
en_sources_text_start en_sources_text_end
O tym artykule
Tak przynajmniej sugerują prace niemiecko-hiszpańskiego zespołu opublikowane w 2022 r. w czasopiśmie Gut. Wychodząc z założenia, że zaburzenia mikrobioty jamy ustnej, kału i trzustki mają związek z podwyższonym ryzykiem wystąpienia gruczolakoraka przewodowego trzustki (PDAC), badacze chcieli zbadać potencjał mikrobioty ślinowej i fekalnej jako narzędzi do diagnostyki tej choroby. Dotychczas istnieje tylko jeden marker PDAC zatwierdzony przez (sidenote: Food and Drug Administration Urząd kontroli leków USA. ) (jednak mało wrażliwy i specyficzny): antygen węglowodanowy 19-9 (CA 19-9).
Biomarkery diagnostyczne zidentyfikowane z udziałem dwóch kohort
W celu oceny potencjału mikrobioty ślinowej i fekalnej jako potencjalnych biomarkerów diagnostyki PDAC badacze przeprowadzili analizę metagenomiczną (sekwencjonowanie ARNr 16S i shotgun) w próbkach stolca i śliny pochodzących z dwóch kohort.
- Pierwsza (kohorta prognostyczna) składała się ze 136 pacjentów z Hiszpanii podzielonych na trzy grupy (57 pacjentów z PDAC, których leczenia nie rozpoczęto, 29 pacjentów dotkniętych przewlekłym zapaleniem trzustki, 50 osób stanowiących grupę kontrolną).
- Druga kohorta (walidacyjna) obejmowała 76 pacjentów z Niemiec (32 pacjentów z PDAC, 32 osoby stanowiące grupę kontrolną).
Specyficzność modelu została poddana walidacji na 5792 jelitowych profilach metagenomicznych pochodzących z 25 publicznych baz danych.
Mikrobiota fekalna: lepsza skuteczność diagnostyki
Mikrobiota fekalna okazała się skuteczniejsza od mikrobioty ślinowej w zakresie precyzyjnej (AUROC = 0,84) identyfikacji pacjentów dotkniętych PDAC w oparciu o zestaw 27 gatunków niezależnie od fazy choroby (hiszpańska kohorta prognostyczna). Precyzja rośnie (AUROC = 0,94), jeżeli analizy metagenomiczne stolca zostaną połączone z analizą markera CA 19-9 w osoczu. Te dwa modele zostały poddane walidacji na niezależnej kohorcie niemieckiej (AUROC = 0,83) oraz na jelitowych profilach metagenomicznych pochodzących od 5792 pacjentów z 18 różnych krajów i dotkniętych różnymi chorobami (PDAC, otyłość, cukrzyca, rak jelita grubego i inne). W obu przypadkach fekalne sygnatury metagenomiczne specyficzne dla PDAC zostały precyzyjnie wykryte. Niektóre gatunki z tego modelu znaleziono też w guzie trzustki oraz tkankach niedotkniętych guzem.
Droga do nowych metod diagnostycznych?
Wyniki tego badania dają nadzieję na wczesne diagnozowanie raka trzustki. Mogą one prowadzić do opracowania wiarygodnej, nieinwazyjnej, taniej metody diagnostycznej specyficznej dla raka tego typu, która będzie skuteczna nawet w najwcześniejszych stadiach choroby. Badacze przypuszczają też, że oprócz diagnostyki te specyficzne dla PDAC bakterie otwierają nowe możliwości zapobiegania temu rakowi i leczenia go.