Premenopauza i depresja: czy możliwe jest nowe podejście do leczenia?

Nie jesteśmy wszyscy równi, jeśli chodzi o depresję: kobiety cierpią na nią dwa razy częściej niż mężczyźni, bez wątpienia z powodu różnic hormonalnych. Wykazano, że obniżony poziom estradiolu u myszy prowadzi do zespołu depresyjnego.  Estradiol jest wydalany z żółcią do układu pokarmowego, a następnie częściowo ponownie wchłaniany. Wcześniejsze badania wykazały, że przenikanie hormonów steroidowych przez naszą mikrobiotę trawienną może wpływać na ich poziom w surowicy. Aby dowiedzieć się więcej na temat związanych z tym mechanizmów, chiński zespół poddał obserwacji 91 kobiet po trzydziestce, które cierpiały na depresję i 98 kobiet, które jej nie doświadczyły.

Odpowiedzialność mikrobioty

TWyniki wykazały, że poziom estradiolu był znacznie niższy u kobiet z depresją (54 pg/ml w porównaniu z 95 pg/ml). Odpowiedzialna za to może być ich mikrobiota: w przypadku in vitro w ciągu 2 godzin mikrobiota 5 kobiet z depresją okazała się zdolna do degradacji 77,8% z dodanych 100 mg/l estradiolu, w porównaniu z zaledwie 19,3% w przypadku mikrobioty 5 kobiet bez depresji. Co więcej, przeszczepienie tej „depresyjnej mikrobioty” myszom wystarczy, aby spowodować spadek poziomu estradiolu w surowicy gryzoni, a tym samym obniżyć ich samopoczucie.

Klebsiella aerogenes w centrum zainteresowania

Bakterie odpowiedzialne za rozkład tego hormonu to Klebsiella aerogenes. Zostało to potwierdzone przez eksperyment żywieniowy: myszy spożywające bakterię K. aerogenes wykazują obniżony poziom estradiolu i zespoły depresyjne; podanie antybiotyku, na który bakteria jest wrażliwa, wystarcza do wyeliminowania objawów. To z kolei sugeruje, że bakterie K. aerogenes powodują rozkład estradiolu. Co więcej, bakterie mogą dokonać ekspresji genu kodującego enzym odpowiedzialny za tenże rozkład, a u kobiet z depresją ta bakteria i enzym występują w znacznie większych ilościach. Jednak może się okazać, że K. aerogenes nie jest jedyną bakterią jelitową zdolną do produkcji tego enzymu. W procesie tym mogą również brać udział inne bakterie, takie jak Bacteroides thetaiotaomicron i Clostridia.

Działanie ukierunkowane na bakterie

Te wstępne wyniki mogą przyczynić się do powstania nowych metod leczenia depresji u kobiet: estrogenowej terapii zastępczej. Według autorów bakterie, które rozkładają estradiol w jelicie, a nawet enzymy będące przedmiotem ekspresji przez te bakterie, mogą być zatem znacznie lepszym celem.