Antybiotyki: zagrożenie dla mykobioty niemowląt

Wiemy już, że leczenie antybiotykami odbija się na bakteriach jelitowych. Wygląda na to, że nie tylko na nich. Większość badań koncentruje się na wpływie antybiotyków na bakterie, natomiast rzadkie są badania oceniające skutki terapii antybiotykowej dla innych mikroorganizmów, na przykład grzybów, których znaczenia nie należy lekceważyć. Odkryto związek zaburzeń mikrobioty grzybowej (czyli mykobioty) z różnymi stanami chorobowymi (nieswoistymi zapaleniami jelit, celiakią czy rakiem jelita grubego). Mykobiota tworzy się stopniowo w pierwszych latach życia w taki sam sposób, w jaki dochodzi do kolonizacji bakteryjnej: zależnie od metody porodu, diety i ewentualnych terapii antybiotykowych.

Badanie z udziałem 37 niemowląt nieleczonych antybiotykami

Aby dowiedzieć się więcej na ten temat, badacze przez 9,5 miesiąca obserwowali 37 dzieci w wieku średnio 2 miesięcy, które nigdy nie przyjmowały antybiotyków. Niemowlęta te były hospitalizowane z powodu infekcji syncytialnym wirusem oddechowym (RSV). Próbki stolca pobrano przed, w trakcie i po zakończeniu od 1 do 4 terapii antybiotykowych (amoksycylina, makrolidy) przepisanych 21 dzieciom z tej grupy z powodu powikłań (zapalenie ucha środkowego itp.). Pozostałych 16 dzieci niepoddanych terapii stanowiło grupę kontrolną.

W chwili przyjęcia do szpitala (czyli przed rozpoczęciem terapii) mykobiota 37 dzieci była w bardzo znacznym stopniu zdominowana przez Saccharomyces, a w znacznie mniejszym przez rodzaje Malassezia, Candida i Cladosporium.

Większa liczebność Candida, większe zróżnicowanie i bogactwo

Od jednego do dwóch dni po rozpoczęciu antybiotykoterapii u niemowląt leczonych amoksycyliną liczebność Candida znacznie się zwiększyła kosztem Saccharomyces. Nadmierną liczebność Candida obserwowano jeszcze po ponad 6 tygodniach od rozpoczęcia leczenia.

Ponadto antybiotyki znane z powodowania załamania różnorodności i bogactwa mikrobioty bakteryjnej pociągały za sobą większe bogactwo i większe zróżnicowanie mykobioty pojawiające się w ciągu 3–5 dni po rozpoczęciu leczenia i trwające długo po jego zakończeniu (powyżej 6 tygodni). Różnica była wyraźniejsza w grupie leczonej makrolidami.

Regulacyjne bakterie?

Wyniki te silnie sugerują ciągłą regulację mykobioty przez bakterie jelitowe. Regulacja ta przyjmuje postać konkurencji o źródła substancji odżywczych polegającej na wytwarzaniu przez bakterie składników przeciwgrzybowych i odwrotnie – składników przeciwbakteryjnych przez grzyby. Gdy bakterie zostają poddane działaniu antybiotyków, ich regulacyjne działanie zostaje zaburzone, dzięki czemu niektóre grzyby – zwłaszcza Candida – mogą się swobodnie rozwijać. Tak więc dysbioza mykobioty jelitowej po jednej antybiotykoterapii może – za pośrednictwem zaburzenia bakterii jelitowych – być źródłem długofalowego wpływu antybiotyków na zdrowie człowieka.

Polecane przez naszą społeczność