Czy mikrobiota osób otyłych przeciwdziała kacheksji chorych na nowotwory?

Kacheksji, która jest wieloczynnikowym zespołem charakteryzującym się stałą utratą masy mięśniowej, nie da się zaradzić metodami dietetycznymi. Prowadzi ona stopniowo do niewydolności organów, gorszej tolerancji terapii przeciwnowotworowych i skrócenia życia. Szczególnie narażeni są pacjenci chorzy na raka połączenia przełykowo-żołądkowego, ponieważ problemy mechaniczne i trawienne powodują utratę apetytu i przedwczesne uczucie sytości. Jak się zdaje, mikrobiota jelit gra istotną rolę w regulacji niektórych aspektów kacheksji nowotworowej, takich jak uczucie sytości, apetyt, metabolizm gospodarza, uogólniony stan zapalny lub modulacja odpowiedzi na niektóre leki przeciwnowotworowe. Na realizację tej roli wpływa nowotwór i większość leków przeciwnowotworowych niszczących barierę jelitową. Stąd wziął się pomysł zbadania wpływu transplantacji mikrobioty fekalnej (FMT) na kacheksję u pacjentów cierpiących na raka połączenia przełykowo-żołądkowego.

Oceniane parametry: uczucie sytości, długość życia i mikrobiota jelit

To randomizowane badanie z grupą kontrolną zostało przeprowadzone metodą podwójnie ślepej próby z udziałem 24 dotkniętych kacheksją pacjentów chorych na nieoperacyjnego raka połączenia przełykowo-żołądkowego z przerzutami przed zastosowaniem chemioterapii paliatywnej. Pacjenci ci otrzymali wcześniej FMT allogeniczną (grupa poddana terapii, dawca zdrowy, otyły lub z nadwagą) lub autogeniczną (grupa kontrolna, dawcą był sam pacjent). Podstawowym celem była ocena wpływu FMT na uczucie sytości. Obserwacji poddano również inne cechy kacheksji, a także skuteczność chemioterapii i długość życia. Za pomocą analiz ewaluacyjnych oceniono wpływ FMT na skład mikrobioty jelit.

Brak wpływu na uczucie sytości, korzystny wpływ na przebieg choroby

Wbrew oczekiwaniom, allogeniczna FMT od zdrowego, otyłego dawcy nie poprawiła uczucia nasycenia ani stanu kachektycznego biorcy przed chemioterapią. Wydaje się natomiast, że ma ona korzystny wpływ na przebieg choroby. W porównaniu z grupą kontrolną u 12 pacjentów z grupy poddanej terapii stwierdzono lepszą kontrolę choroby (według kryteriów RECIST) po 12 tygodniach wzrost długości życia, zarówno całkowitej (365 dni w porównaniu z 227), jak i bez postępów choroby (204 dni w porównaniu z 93). Nowotwór zabrał przed zakończeniem badania trzech pacjentów z grupy kontrolnej i żadnego z grupy poddanej terapii. Mikrobiota fekalna pacjentów uległa zmianie po allogenicznej FMT, co potwierdziło, że przeszczep mikrobioty od dawcy przyjął się poprawnie mimo chemioterapii. Badaczom nie udało się zidentyfikować konkretnych gatunków bakterii jelitowych związanych z efektami chemioterapii w grupie objętej leczeniem. Niezbędne będą badania FMT na większą skalę. Być może dadzą one nadzieję na spersonalizowane terapie polegające na podawaniu prebiotyków i probiotyków odpowiednich dla mikrobioty konkretnego pacjenta i poprawiających skuteczność leczenia przeciwnowotworowego.