GERİATRİK DEPRESYON: GERİLEMESİNDE BAĞIRSAK MİKROBİYOTASININ ROLÜ VAR MI?

Nöropsikiyatrik fonksiyonlara ilişkin önceki çalışmalarda halihazırda ilgisi olduğu önerilen bağırsak mikrobiyotası, geriatrik depresyonda plasebo ile tedavi açısından bile tedavi yanıtını öngörebilir.  Ayrıca, takip eden gerilemeyi de öngörüyor olabilir. 

Yayın 18 Ağustos 2022
Güncelleme 23 Temmuz 2024

Bu makale hakkında

Yayın 18 Ağustos 2022
Güncelleme 23 Temmuz 2024

Önemli bir halk sağlığı sorunu olan geriatrik depresyon yaşlı insanlarda %25'e varan oranlarda görülebilmektedir ve genç yetişkinlere göre gerileme oranları daha düşük ve nüksetme oranları daha yüksektir. Bu, andepresanlara yönelik yanıtı öngören biyo-belirteçlerin araştırılmasına yol açmıştır. Bugüne kadar başarısız olan bu araştırma şimdi bir dönüm noktasına ulaştı. Beyin-bağırsak etkileşimleri duygudurum rahatsızlıklarını modül ettiği ve bağırsak disbiyozisi ilerleyen yıllarda ortaya çıktığı için, araştırmacılar bağırsak mikrobiyotasının geriatrik depresyonda antidepresan tedavisine yanıtı öngörebileceği varsayımında bulundular. California'da ciddi depresyon rahatsızlığı olan yaşlılar üzerine yapılan randomize kontrollü bir çalışmanın ikincil analizi (12 hafta Levomilnasipran ([LVM] veya plasebo) bu varsayımı destekler gibi görünmektedir.

Gerilemeyi öngörebilen bakteri cinsleri

LVM grup ile plasebo grup arasında gerileme oranında herhangi bir farklılık gözlemlenmediği için, analiz tedavi edilen 4 hastayı ve 8 kontrolü birleştirdi. Bu 12 yaşlı kişiden 5'i depresyonu yendi (Hamilton ölçeğinde ≤ 6 puan): bu kişiler daha gençti (67 vs. 74 yaş) ve hepsi de erkekti; ancak iki grup arasında tedavi öncesi bağırsak mikrobiyotası alfa- veya beta-çeşitliliği arasında fark yoktu. Ancak başlangıç mikrobiyotasındaki 8 bakteri cinsinin içeriği gerilemeyi öngörmek açısından doğruydu. Önemli bir Faecalibacterium içeriği ve daha az oranda Agathobacter ve Roseburia içeriği depresyonda gerileme ile ilişkilendirildi.

Gerileme durumunda değişen bir bağırsak mikrobiyotası

Çalışma ayrıca depresyonda gerileme yaşayanların bağırsak mikrobiyotasının (ama gerileme yaşamayanların değil) depresyondan iyileşmeleri sırasında değiştiğini de gösterdi. Araştırmacılar Flavonifractor ve DTU089'nin dahil olduğu bazı taksonlarda bir artış gözlemledi. Yazarlara göre, bilinen bir antidepresen etkileri olmamasına rağmen bu bakterilerin sayısındaki artış depresyonda gerilemenin bir sonucu olabilir  (daha iyi beslenme, daha fazla fiziksel aktivite, iyileşen uygu, streste azalma vb.).

Yakında geriatrik depresyonu tedavi etmeye yönelik kişiye özel tıp mı olacak?

Buna rağmen, bağırsak mikrobiyotası ile depresyon arasındaki ilişki hala pek anlaşılamamıştır. Bağışıklık sisteminde yavaş bir bozulma (immün yaşlanması) kronik enflamasyonda gittikçe yükselen bir artışa mı yol açar? Bu artış, bağırsak mikrobiyotasını değiştirir mi (çeşitlilik kaybı)? Sorular cevapsız kalırken bu çalışma, bağırsak mikrobiyotasının geriatrik depresyonda plasebo ile tedavi açısından bile tedavi yanıtını öngörebildiğini gösteren ilk çalışmadır.   Bu sonuçlar daha büyük prospektif çalışmalar ile teyit edilirse, bunlar mikrobiyota ve öngörülen etkililiğe dayanarak uygun antidepresanları seçebilen veya belirli faydalı taksonları güçlendirerek depresyonu tedavi eden kişiye özel tıbbın yolunu açabilir.