Czy niedożywienie można łagodzić biotykami?
Czy kilka probiotycznych bakterii, a nawet kawałki ich ścian komórkowych (postbiotyki), wystarczy, żeby złagodzić skutki niedożywienia? Taką nadzieję daje badanie przeprowadzone na szczepie Lactiplantibacillus plantarum.
Sekcja dla ogółu społeczeństwa
Znajdź tutaj swoją dedykowaną przestrzeńen_sources_title
en_sources_text_start en_sources_text_end
O tym artykule
Odżywianie to nie jedyny czynnik istotny dla rozwoju fizycznego. Okazuje się, że mikrobiota jelitowa również jest ważna. Wcześniej zespół badaczy wykazał na modelu mysim, że mikrobiota jelitowa może łagodzić szkodliwe skutki długotrwałego niedożywienia poprzez ograniczenie oporności organizmu na hormon wzrostu (GH) i poziom czynników wzrostu IGF-1 we krwi. Efektem jest mniejsze opóźnienie rozwoju. Mówiąc dokładniej, szczególną uwagę przyciągnął szczep Lactiplantibacillus plantarum z powodu swojej zdolności do wspomagania rozwoju fizycznego w modelu niedożywionych muszek owocówek. Ten sam zespół postanowił odkryć mechanizm tego zjawiska 1.
45% Około 45% zgonów dzieci w wieku poniżej 5 lat jest spowodowanych niedożywieniem. Przypadki te mają miejsce najczęściej w krajach o niskim lub średnim dochodzie.
(sidenote: Malnutrition_World Health Organization_June 2021 )
Przewlekłe niedożywienie: korzystny wpływ Lactiplantibacillus plantarum
W eksperymencie tym badacze wykorzystali świeżo odstawione od piersi młode myszy, które wprawiono w stan niedożywienia białkowego oznaczający, że dzienne spożycie białek jest obniżone o 75% w porównaniu ze standardową dietą. Myszy zostały podzielone na 2 grupy: jednej z nich do osiągnięcia wieku 56 dni codziennie podawano bakterie, drugiej placebo. Po zakończeniu eksperymentu większą długość i masę ciała wykazywały myszy otrzymujące bakterię (w porównaniu z grupą otrzymującą placebo), chociaż nie udało im się całkowicie nadrobić opóźnienia rozwoju spowodowanego przez niedożywienie. U myszy przyjmujących bakterię zaobserwowano też zmiany metaboliczne i hormonalne, przede wszystkim poprawę poziomu i aktywności IGF-1 oraz insuliny. Jak do nich doszło? Dzięki składnikom ściany komórkowej bakterii, a zwłaszcza dipeptydowi muramylowemu.
149 mln dzieci W 2020 r. 149 mln dzieci w wieku poniżej 5 lat cierpiało na opóźnienie rozwoju (były zbyt małe jak na swój wiek).
(sidenote: Malnutrition_World Health Organization_June 2021 )
Ułatwione wchłanianie składników odżywczych
Długotrwałe niedożywienie zmniejsza liczbę jelitowych komórek macierzystych, co powoduje zmniejszenie liczby komórek nabłonka, które mają też krótsze kosmki, przez co składniki odżywcze są słabiej wchłaniane. Biorąc pod uwagę osiągnięte wyniki, autorzy przypuszczają, że po przyjęciu bakterii uwolnione zostają niektóre składniki bakterii, w tym zawarty w ścianie komórkowej dipeptyd muramylowy. Wykrywa go receptor NOD2 usytuowany w ścianie jelita, co powoduje jego pobudzenie i ciąg sygnalizacji komórkowej umożliwiającej proliferację komórek jelita i dojrzewanie nabłonka, co ułatwia wchłanianie substancji odżywczych. Dzięki temu dochodzi do stymulacji osi GH/IGF-1/insulina (wrażliwej na składniki odżywcze) i poprawy pourodzeniowego rozwoju młodych myszy.
Trzy ścieżki przeciwdziałania niedożywieniu
Wyniki te sugerują, że w połączeniu z wyrównującą braki dietą niektóre strategie mogą złagodzić opóźnienie rozwoju obserwowane w przypadku niedożywienia:
- suplementacja probiotykami (zawierającymi szczep Lactiplantibacillus plantarum)
- suplementacja (sidenote: Postbiotyków preparat z nieożywionych mikroorganizmów i/lub ich składników, który przynosi korzyści zdrowotne gospodarzowi. Salminen S, Collado MC, Endo A, et al. The International Scientific Association of Probiotics and Prebiotics (ISAPP) consensus statement on the definition and scope of postbiotics. Nat Rev Gastroenterol Hepatol. 2021 Sep;18(9):649-667. ) (fragmentami ściany komórkowej bakterii) lub przyjmowanie oczyszczonego receptora NOD2. Czy jest więc nadzieja dla 149 milionów dzieci w wieku poniżej 5 lat cierpiących z powodu niedożywienia 2 ?
Polecane przez naszą społeczność
1. Schwarzer M, Gautam UK, Makki K et al. Microbe-mediated intestinal NOD2 stimulation improves linear growth of undernourished infant mice. Science. 2023 Feb 24;379(6634):826-833.
2. V. Mannar, R. Micha, “Global Nutrition Report 2020: Action on equity to end malnutrition” (Development Initiatives Poverty Research, 2020);