Atopowe zapalenie skóry: mykobiota skórna na cenzurowanym

Atopowe zapalenie skóry (AZS) to złożona, wieloczynnikowa choroba obejmująca komponenty genetyczne (anomalie genu kodującego filagrynę stanowiącą składnik bariery skórnej), odpornościowe, a także mikrobowe. Skóra pacjentów dotkniętych AZS zazwyczaj cechuje się zwiększoną obfitością gronkowca złocistego. A co z grzybami? Niedawne badanie¹ rzuca światło na tę kwestię.

Mniej grzybów z rodzaju Malassezia w przypadku ciężkiego AZS

Od 16 pacjentów dotkniętych AZS (9 przypadków lekkiego i umiarkowanego AZS, 7 przypadków ciężkiego AZS) i 16 osób zdrowych pobrano wymazy z 4 punktów na skórze (fałdu łokciowego, karku, gładzizny czołowej i czubka głowy). Aby prześledzić zmiany zachodzące w kolejnych rzutach choroby, próbki pobrano w 3 terminach (tygodnie 0, 2 i 4) w przypadku pacjentów i 2 terminach (tygodnie 0 i 4) w grupie kontrolnej.

Wyniki analizy 320 wymazów: grzyby z rodzaju Malassezia (a zwłaszcza gatunki M. restricta i M. globosa) dominują u wszystkich uczestników, zarówno zdrowych, jak i chorych. Jednak u pacjentów cierpiących na ciężką postać AZS dominacja ta słabnie na rzecz grzybów takich jak Candida czy Debaryomyces, co oznacza większe zróżnicowanie społeczności grzybów.

Co do bakterii, to liczebność Cutibacterium spada, natomiast wyraźniejsza staje się obecność gronkowców, zwłaszcza S. aureus i S. epidermidis. Silniejsza obecność S. aureus może sprzyjać proliferacji rodzaju Candida. Synergia tych dwóch mikroorganizmów została już wcześniej wykazana. 

Ponadto w ciągu 4 tygodni obserwacji mikrobiota grzybowa i bakteryjna nie ewoluowała i to niezależnie od miejsca na skórze.

Związek z nasileniem AZS

Badanie wykazuje również istnienie związku między dysbiozą skóry a nasileniem AZS: społeczności bakteryjne i grzybowe pacjentów cierpiących na ciężkie AZS znacznie się różnią od bytujących na skórze pacjentów dotkniętych postaciami lekkimi i umiarkowanymi oraz uczestników z grupy kontrolnej. Społeczności skórne tych dwóch ostatnich grup (postacie lekkie i umiarkowane oraz grupa kontrolna) są ogólnie podobne do siebie z wyjątkiem kilku rodzajów bakterii (więcej gronkowców i mniej rodzaju Cutibacterium w przypadku AZS od lekkiego do umiarkowanego w porównaniu z przypadkami braku AZS). Tak więc wyraźna dysbioza jest charakterystyczna dla ciężkich postaci AZS, natomiast dla lżejszych – nie.